Czym jest stomatologia zachowawcza? Co to jest próchnica i jak z nią walczyć? Czym jest wypełnienie? Kiedy należy udać się do dentysty?
Czym jest stomatologia zachowawcza?
Stomatologia zachowawcza wraz z periodontologią to działy stomatologii zajmujące się zarówno profilaktyką chorób zębów jak i leczeniem powstałych ubytków próchnicowych.
W zakresie profilaktyki mieszczą się takie działania jak:
- regularne kontrole stanu jamy ustnej i zębów
- instrukcja prawidłowej higieny jamy ustnej
- zabiegi higienizacji: skaling, piaskowanie, fluoryzacja, lakowanie bruzd
- zapobieganie nadwrażliwości oraz chorobom przyzębia
Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, stomatologia zachowawcza poza zapobieganiem powstawaniu chorób zębów zajmuje się również leczeniem już powstałych problemów.
Do działań leczniczych należą:
- leczenie ubytków próchnicowych
- odbudowa uszkodzonych zębów
- leczenie powstałej nadwrażliwości
- estetyczna korekta kształtu zęba
Co to jest próchnica?
Próchnica to choroba zębów wywoływana przez bakterie, które wytwarzają kwaśne pH niszczące szkliwo. Proces próchnicowy przechodzi przez następujące etapy. Najpierw powstające kwasy powodują powstanie białych plam na szkliwie, które są objawem demineralizacji szkliwa. W kolejnym etapie dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia szkliwa. Ubytek szkliwa stanowi wrota do infekcji zębiny, tkanki miększej i bardziej podatnej na działanie bakterii niż szkliwo. Szerząca się próchnica zajmuje coraz większą część zęba, ostatecznie dociera też do miazgi zębowej. Na tym etapie jedynym sposobem na zachowanie zęba jest leczenie endodontyczne.
Dlaczego powstaje próchnica ?
Próchnica ma etiologie bakteryjną, dlatego tak ważne jest by nie dopuścić do kolonizacji oraz rozwoju bakterii próchnicotwórczych w jamie ustnej. Należy zdawać sobie sprawę, że dzielenie się się rozpoczętymi posiłkami, oblizywanie dziecięcych smoczków, pocałunki mogą sprzyjać przekazywaniu bakterii. Dodatkowo nie bez znaczenia jest nasza dieta. Cukier dostępny w posiłkach sprzyja rozwojowi bakterii i jest przez nie przekształcany do kwasów, które niszczą szkliwo. Bardzo ważna w kontekście rozwoju próchnicy jest również odpowiednia higiena jamy ustnej. Zła higiena, w tym nieodpowiednia technika mycia zębów ma duży wpływ na rozwój płytki nazębnej, która nieusunięta odpowiednio wcześnie przekształca się w kamień nazębny. Zarówno płytka jak i kamień nazębny tworzą idealne warunki dla bakterii sprzyjając powstawaniu próchnicy.
Jak walczyć z próchnicą?
W walce z próchnicą najważniejsza jest profilaktyka. Odpowiednia higiena jamy ustnej jest kluczowa w kontekście zapobiegania próchnicy. Ważne jest nie tylko aby prawidłowo oraz regularne myć zęby i jamę ustną, ale również w momencie pojawienia się kamienia nazębnego udać się do gabinetu stomatologicznego na profesjonalną higienizacje. Dodatkowo w celu uniknięcia próchnicy należy wyeliminować lub przynajmniej ograniczyć ilość cukru w diecie. Dbajmy też o to aby nie przekazywać bakterii próchnicotwórczych. Ma to znaczenie przy małych dzieciach, które po urodzeniu w jamie ustnej nie posiadają bakterii próchnicotwórczych, a kontakt ze śliną dorosłych może spowodować kolonizacje niechcianymi bakteriami.
Jeżeli mimo naszych starań doszło do rozwoju próchnicy należy niezwłocznie udać się do lekarza dentysty. Leczenie zależne jest od stadium rozwoju próchnicy.
W przypadku zmian demineralizacyjnych wystarczającą może być obserwacja, częste kontrole i używanie preparatów z fluorem.
W bardziej zaawansowanych przypadkach niezbędne jest opracowanie ubytku próchnicowego poprzez mechaniczne usuniecie tkanek zęba zajętych próchnicą (tzw. borowanie). Nie należy się obawiać dyskomfortu, ponieważ leczenie wykonujemy w znieczuleniu miejscowym. Po dokładnym opracowaniu zmiany wykonujemy wypełnienie kompozytowe aby odbudować utracone tkanki zęba.
W niektórych przypadkach, gdy proces chorobowy jest zaawansowany, a zmiany próchnicowe obejmą miazgę, niezbędne jest leczenie endodontyczne (więcej informacji w artykule: „Endodoncja czyli potocznie leczenie kanałowe”). Niestety zdarza się, że uszkodzenie zęba jest tak zaawansowane, że konieczne jest jego usunięcie.
Czym jest wypełnienie?
Wypełnienie to potocznie plomba. Wykonywane jest z kompozytu w celu odbudowy utraconej tkanki zęba, zarówno poprzez proces próchnicowy jak i po urazie. Przy użyciu kompozytu możemy też modelować kształt naszych zębów. Niestety nie we wszystkich przypadkach taka odbudowa jest wystarczająca i często w celu ochrony i wzmocnienia zębów niezbędna jest odbudowa protetyczna (korony, licówki).
W celu wykonania idealnego wypełnienia niezbędna jest odpowiednia wiedza i doświadczenie lekarza, który do wykonania wysoko estetycznego wypełnienia musi przeznaczyć odpowiednią ilość czasu oraz wysokiej jakości materiały. Niezbędna jest też duża precyzja, którą może pomóc nam osiągnąć użycie mikroskopu. W Centrum Medycznym Smile and Care dbamy o to aby każde wypełnienie było małym dziełem sztuki.
Kiedy należy udać się do dentysty ?
Bardzo ważne że jest aby pamiętać o regularnych wizytach u stomatologa, nawet jeśli nie odczuwamy niepokojących objawów. Odpowiednio częste kontrole pozwolą nam uniknąć rozwoju próchnicy lub pozwolą zdiagnozować ją na bardzo wczesnym etapie. Dodatkowo podczas wizyt kontrolnych można skonsultować swoje wątpliwości oraz otrzymać instrukcje prawidłowej higieny jamy ustnej. Nie bez znaczenia jest też wykonywanie profesjonalnej higienizacji w momencie gdy zaczyna się tworzyć kamień nazębny. Do wcześniejszej wizyty u dentysty powinny nas skłonić wszystkie niepokojące objawy takie jak: plamy na zębach lub zmiany ich zabarwienia, ból zębów w trakcie lub niezależnie od przyjmowania posiłków, nadwrażliwość, ból lub krwawienie dziąseł. W przypadku wystąpienia, któregoś z powyższych objawów nie czekaj i możliwie najwcześniej umów się na wizytę.
